Door: Jacqueline van de Sande
Gepubliceerd in Ouders.nl
Meiden met ADHD: vriendschappen en intieme relaties
Na het vorige artikel Meisjes met ADHD in de puberteit: 8 tips voor een goede band (adhdpraktijkvandesande.nl) over de relatie tussen jou en je dochter, zoem ik nu in op de vriendschappen en (intieme) relaties van je dochter met ADHD (of ADD) in de puberteit.
Het is voor je dochter fijn, maar ook belangrijk om vrienden te hebben. Misschien heeft ze liever een of twee goede vriend(inn)en, dan een grote vriendengroep. Dat maakt niet uit, het gaat er vooral om dat ze zich bij haar vriend(inn)en prettig voelt en zichzelf kan zijn. Dat ze de vrijheid voelt te zeggen hoe ze over iets denkt en hoe ze zich voelt. Het is voor haar belangrijk om de ‘juiste’ vrienden te hebben.
“Ik vind het groepje van Soraya en Maud maar saai. Ze praten alleen maar over kleding en make-up en dat boeit mij helemaal niet. Ze sturen rare berichten in de groepsapp en ze kijken saaie filmpjes. Als ik bij hen sta voel ik me helemaal niet op mijn gemak. Ik ben bang dat ik iets stoms zal zeggen en dat ze me uitlachen. Dan schaam ik me rot en wil ik het liefst wegrennen.”
Fragment uit: Nog steeds druk en dromerig. Werkboek voor tienermeiden met ADHD. Nog steeds druk en dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
Ga in gesprek met je dochter over het thema vriendschap
Natuurlijk is het belangrijk dat je dochter zelf vrienden maakt, daar kun jij als ouder niet voor zorgen. Maar als je merkt dat ADHD haar belemmert in haar vriendschappen, kun je met haar in gesprek gaan over het thema 'vriendschap'. Ontdek samen hoe ze ondanks de uitdagingen van ADHD, sterke en gezonde vriendschappen kan opbouwen.
Tips die je je dochter kunt meegeven:
- Zoek vrienden bij wie je helemaal jezelf kunt zijn zonder je anders voor te hoeven doen.
- Geef en neem in vriendschap. Sta open voor ideeën van je vrienden en pas je af en toe aan.
- Vergeet niet wat je zelf wilt en belangrijk vindt.
Stel jezelf vragen als: Wat wil ik zelf? Wat vind ik hiervan? Voelt dit goed voor mij? Doe ik dit voor mezelf of om ergens bij te horen? - Durf je mening te geven en bedenk dat het niet erg is om het niet altijd met elkaar eens te zijn.
- Leer rekening te houden met de gevoelens van je vrienden:
- Herken de emoties van je vrienden.
- Let op lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen. Wat straalt de ander uit? Blijdschap, boosheid, verdriet?
- Observeer hoe de ander zit of staat: ontspannen of gespannen? Geïnteresseerd of afwezig?
- Een gesloten houding, zoals armen over elkaar, kan betekenen dat de ander zich niet op zijn gemak voelt.
- Let ook op oogcontact. Als de ander geen oogcontact maakt, kan dat betekenen dat je zijn/haar aandacht niet meer hebt of dat de ander zich ongemakkelijk voelt.
- Check bij de ander of het klopt wat je denkt te zien aan de ander. Vul niet in.
Communicatie
“Meestal sta ik er in de pauze maar een beetje bij. Omdat ik niet goed weet wat ik moet zeggen, zeg ik zomaar iets.”
Fragment uit: Druk en dromerig, ADHD bij meisjes. Voor ouders en leerkrachten/docenten. Druk en dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
In sociale situaties is communicatie hét middel om contact te maken. Voor je dochter met ADHD kan communicatie onbedoeld een struikelblok zijn. De tips hieronder kunnen je dochter helpen tijdens een gesprek met vrienden. Door ze zelf toe te passen in het gesprek met je dochter geef je meteen het goede voorbeeld!
Communicatietips voor meiden met ADHD:
- Luister actief naar de ander.
- Maak oogcontact om te laten zien dat je echt luistert.
- Vat de woorden van de ander samen om te bevestigen dat je begrijpt wat er wordt gezegd.
- Geef de ander de ruimte om zijn of haar verhaal te vertellen zonder onderbrekingen, zelfs als je de strekking al snel begrijpt of al weet wat de ander wil gaan zeggen.
- Vermijd monologen. Ofwel: Praat mét de ander, niet tégen de ander. Vrienden raken vaak verveeld bij langdurige monologen.
- Denk van tevoren na over wat je wilt vertellen.
- Benoem je associaties
- Geef het aan als je tijdens het gesprek afgeleid raakt door iets in je eigen verhaal of dat van de ander.
- Noem even waar je aandacht naartoe ging: waaraan je moest denken of wat je zag.
- Probeer hier niet te lang bij stil te staan en keer terug naar het onderwerp.
Verliefdheid en intieme relaties
“OMG wat is hij knap! Ik kon niet eens meer nadenken en toen hij mijn nummer vroeg, moest ik het zelfs opzoeken. Ik voelde me heel raar, zo heb ik me nog nooit gevoeld. Toen hij voorstelde om een keer samen af te spreken, kreeg ik een raar gevoel in mijn buik. Ik wist niets te zeggen en kon alleen maar knikken. ‘Wel terug appen, hè?’ riep hij lachend, toen hij de winkel uit liep. Dat heb ik net gedaan. <3!!!”
Fragment uit: Nog steeds druk en dromerig. Werkboek voor tienermeiden met ADHD. Nog steeds druk en dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
Je puberdochter met ADHD ontwikkelt een eigen identiteit en wordt zich steeds meer bewust van haar seksuele voorkeur. Ze wordt misschien verliefd en raakt geïnteresseerd in seksualiteit. Praat met haar over deze thema’s, zonder te sturen en -hoe moeilijk ook- zonder oordeel! Als je dochter hieraan toe is en hiervoor open staat, kun je onderstaande tips met haar bespreken.
Relatietips voor meiden met ADHD
- Neem de tijd om elkaar te leren kennen en bouw geleidelijk aan je relatie.
- Zorg voor een gezonde balans tussen tijd voor je relatie, je hobby's en je eigen vriend(inn)en.
- Blijf ook afspreken met je vriendinnen.
- Vertrouw op elkaar.
- Maak samen afspraken over zaken die belangrijk zijn voor jullie.
- Geef elkaar vertrouwen en ga ervan uit dat de ander zich aan de afspraken houdt.
- Zorg ervoor dat de ander jou ook kan vertrouwen door je aan de afspraken te houden.
- Blijf altijd jezelf in je relatie.
- Wees trots op wie je bent, want de ander is tenslotte verliefd geworden op jou zoals je bent.
- Zorg ervoor dat je je echt op je gemak voelt bij de ander.
- Communiceer openlijk met elkaar.
- Wees eerlijk als je het ergens niet mee eens bent of een probleem hebt.
- Luister naar elkaar en respecteer elkaars mening.
- Voorkom kwetsende opmerkingen. Als het gebeurt, praat er dan over en los het op.
- Geef je eigen grenzen aan en respecteer die van de ander.
- Denk goed na over wat je wel en niet prettig vindt en bespreek dit met elkaar.
- Als je dit niet durft, bedenk dan wat de reden is. Vind je grenzen aangeven gewoon moeilijk? Of ben je bang voor de (nagatieve) reactie van de ander?
- Bespreek de reden met de ander en bedenk samen hoe je gemakkelijker je grenzen aan kunt geven.
- Doe alleen dingen waar je zelf 100% achter staat en waar je je comfortabel bij voelt, ook en juist op seksueel gebied.
- Zorg altijd voor veilige seks! Voor meer informatie: https://sense.info/nl/seks/de-eerste-keer.
- Praat erover als je twijfels hebt over (iets in) je relatie.
- Bespreek dit bijvoorbeeld met je ouders/verzorgers of een goede vriend(in). Een ander perspectief kan verhelderend zijn!
- Bespreek dit bijvoorbeeld met je ouders/verzorgers of een goede vriend(in). Een ander perspectief kan verhelderend zijn!
Online tips
Met deze tips kun je je dochter met ADHD helpen om op een verantwoorde manier gebruik te maken van het internet. Zo kun je ervoor zorgen dat haar online ervaringen veilig en plezierig zijn.
- Bescherm jezelf en wees voorzichtig met het delen van persoonlijke informatie op internet.
Stel jezelf deze vragen: Ken ik de ander echt? Kan ik er zeker van zijn dat de ander is wie hij of zij beweert te zijn? En hoe kan ik dat zeker weten? Waarom zou iemand deze persoonlijke informatie van mij willen hebben? - Twijfel je? Vraag dan de mening van je ouders/verzorgers of goede vrienden.
- Denk extra goed na wanneer je gebruikmaakt van de webcam. Bescherm jezelf en wees voorzichtig met wat je laat zien.
- Onthoud dit: Deel NOOIT seksueel getinte berichten, foto's of filmpjes van jezelf via je telefoon, computer of tablet (sexting)!
- Ook niet als de ander zegt dat hij/zij het alleen voor zichzelf zal houden, het meteen weer zal verwijderen, het voor de grap is, hij/zij daarna ook zoiets van zichzelf zal delen, je probeert over te halen met iets leuks, je iets groots of duurs belooft, je onder druk zet of bedreigt.
- Als dit gebeurt, vertel het meteen aan je ouders/verzorgers.
- Informatie over seksueel grensoverschrijdend gedrag kun je lezen op de website van het NJI Seksueel grensoverschrijdend gedrag | Nederlands Jeugdinstituut (nji.nl)
Meer informatie en tips?
Wil je je verdiepen in ADHD bij meisjes en heb je behoefte aan tips? De volgende boeken kunnen hierbij helpen:
Druk en dromerig. ADHD bij meisjes. Voor ouders en leerkrachten. Druk en dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
Nog steeds druk en dromerig. Werkboek voor tienermeiden met ADHD. Nog steeds druk en dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
Druk en dan weer dromerig. Doeboek voor meisjes met ADHD 8-13 jaar. Druk en dan weer dromerig (adhdpraktijkvandesande.nl)
Groepscoaching voor tienermeiden: ADHD daar kun je wat mee!
ADHD Praktijk Van de Sande heeft een groep speciaal voor tienermeiden met ADHD of ADD. De coaching is gericht op het tackelen van de lastige kanten en het bewust inzetten van kwaliteiten. Voor meer informatie: Groepscoaching voor tienermeiden (adhdpraktijkvandesande.nl)
Heb je vragen of wil je bespreken of ADHD-groepscoaching past bij je dochter? Stuur een mail naar